HPV ở nam giới lây qua đường gì? Các bệnh ung thư liên quan đến HPV ở nam giới

Nhiễm HPV ở nam giới có thể dẫn đến các bệnh lý như mụn cóc sinh dục (hay còn gọi là sùi mào gà) hoặc nguy hiểm hơn như ung thư hậu môn dương vật và hầu họng (1). Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa biết rằng HPV có thể lây qua những con đường nào. Cùng tìm hiểu ngay qua bài viết sau để bảo vệ sức khỏe của bạn!   

HPV ở nam giới lây qua đường gì? (Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa)

Trong một nghiên cứu của Lancet Global Health (2023), số liệu cho thấy gần 1/3 nam giới trên toàn thế giới bị nhiễm ít nhất một týp HPV sinh dục và khoảng 1/5 nam giới bị nhiễm một hoặc nhiều týp HPV nguy cơ cao (2). Do đó, việc hiểu đúng về HPV cũng như con đường lây nhiễm HPV là điều hết sức cần thiết đối với nam giới.  

HPV ở nam giới và số liệu đáng chú ý  

HPV (Human papillomavirus) là vi rút gây u nhú ở người (3) Nhiễm HPV cực kỳ phổ biến trên thế giới (3). Hầu hết người trưởng thành có hoạt động tình dục đều nhiễm HPV vào một thời điểm nào đó trong đời, mặc dù họ có thể không biết bản thân từng bị nhiễm (3).  

Phần lớn các trường hợp nhiễm HPV không có triệu chứng và có thể tự đào thải (4). Tuy nhiên, nhiễm dai dẳng HPV có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm ở nam giới mụn cóc sinh dục (hay còn gọi là sùi mào gà) ung thư dương vật, ung thư hầu họng, ung thư hậu môn và một số các ung thư nguy hiểm khác, … (5). Theo số liệu từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2019, trên thế giới có khoảng 70.000 ca ung thư liên quan đến HPV ở nam giới (6).   

Đáng chú ý, đối với ung thư dương vật do HPV gây ra ở nam giới, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến ung thư tiến triển và di căn, tỷ lệ sống sót sau 5 năm chỉ còn 9% (7). Ngoài ra, phân tích tổng hợp từ 25 nguyên cứu cho thấy nam giới vô sinh có tỷ lệ nhiễm HPV cao hơn đáng kể so với nhóm nam giới có khả năng sinh sản bình thường (8). Đặc biệt, ở những người nhiễm HPV, khả năng di chuyển của tinh trùng và tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường đều giảm rõ rệt (8). Các týp HPV phổ biến thường gặp ở nam giới vô sinh bao gồm: HPV 45, HPV 52, HPV 18, HPV 59 và HPV 16 (8). Đây được xem là những yếu tố nguy cơ chính có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới. (8)  

Từ đó có thể thấy, nhiễm HPV không chỉ là vấn đề sức khỏe sinh dục mà còn có thể là nguyên nhân góp phần gây vô sinh ở nam giới, thông qua việc làm suy giảm chất lượng tinh trùng cả về hình thái lẫn khả năng di chuyển. (8)  

“HPV là nguyên nhân gây ra hàng chục nghìn ca ung thư ở nam giới mỗi năm  
(Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa).” (6) 

HPV ở nam giới lây qua đường gì?   

Các con đường lây truyền HPV có thể kể đến bao gồm:  

• Qua đường tiếp xúc sinh dục (khác giới hay đồng giới), quan hệ tình dục (sinh dục- sinh dục, tay - sinh dục, miệng- sinh dục) (9)  

• Lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở (hiếm gặp) (10)  

• HPV có thể tự lây truyền ở cùng 1 người từ cơ quan sinh dục qua hậu môn, sinh dục - miệng (9, 11)  

Nhóm có nguy cơ cao bị nhiễm HPV là các đối tượng:  

a) Người có nhiều bạn tình, quan hệ tình dục không an toàn và có hoạt động tình dục sớm từ lúc còn trẻ (dưới 16 tuổi) (12,13)  

b) Người có suy giảm miễn dịch (HIV) (14)  

HPV lây truyền phổ biến qua đường tình dục (Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa). (9) 

Một số căn bệnh ung thư do HPV gây ra ở nam giới   

1. Ung thư hầu họng  

Nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ các trung tâm đăng ký ung thư dân số thuộc Chương trình Đăng ký Ung thư Quốc gia và Chương trình Giám sát, Dịch tễ học và Kết quả Cuối cùng của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, thu thập trong giai đoạn 2017–2021, cho thấy HPV được cho là nguyên nhân của khoảng 70% ung thư hầu họng (15). Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ công bố năm 2021: DNA của HPV – dấu hiệu cho thấy có nhiễm HPV – được tìm thấy trong khoảng 2/3 các ca ung thư hầu họng (16). Trong đó, HPV týp 16 là loại thường gặp nhất liên quan đến ung thư vùng hầu họng, đặc biệt là ở amidan và gốc lưỡi. (16)  

2. Ung thư hậu môn   

Nhiễm HPV mạn tính, đặc biệt khi do các type HPV nguy cơ cao gây ra, có thể dẫn đến sự hình thành một số loại ung thư, điển hình là ung thư hậu môn (17). Trong đó, týp 16 là týp nguy cơ cao phổ biến nhất liên quan đến ung thư hậu môn. HPV-18 cũng được xếp vào nhóm nguy cơ cao, song ít gặp hơn trong ung thư hậu môn (17). Cụ thể, có khoảng 91% các ca ung thư hậu môn có liên quan đến HPV theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ từ năm 2017 đến năm 2021 (15). Ngoài ra, các yếu tố như hút thuốc lá, quan hệ tình dục qua đường hậu môn và tình trạng suy giảm miễn dịch cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư hậu môn. (17)  

3. Ung thư dương vật  

Ung thư dương vật là một loại ung thư hiếm gặp, chủ yếu là ung thư biểu mô tế bào vảy (18). Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (giai đoạn 2017 - 2021), HPV là nguyên nhân của khoảng 63% trường hợp bị ung thư dương vật (15).  

Nhiễm HPV dai dẳng các týp nguy cơ cao có thể gây ra các bệnh ung thư ở nam giới  
(Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa). (15) 

Tóm lại, nhiễm dai dẳng HPV có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm ở nam giới như ung thư dương vật, ung thư hầu họng, ung thư hậu môn (5).  Hiện tại chưa có các phương pháp sàng lọc thường quy được khuyến nghị cho các bệnh ung thư do HPV gây ra ở nam giới (20). Lưu ý thêm rằng, tỷ lệ lưu hành HPV ở hậu môn ở nam quan hệ đồng giới cao gấp gần 4 lần so với nam quan hệ khác giới (47,2% so với 12,2%) (21).  

Hy vọng thông qua bài viết này, bạn có thể biết rõ HPV ở nam giới lây qua các con đường nào và các bệnh ung thư do HPV gây ra!  

Tra cứu địa chỉ tư vấn tại đây và tham vấn chuyên gia y tế ngay từ hôm nay để chủ động bảo vệ sức khỏe.  

Tài liệu tham khảo 

(1) WebMD. HPV and Genital Warts in Men. 2021. https://www.webmd.com/sexual-conditions/hpv-genital-warts/hpv-virus-men    

(2) Bruni, Laia, et al. "Global and regional estimates of genital human papillomavirus prevalence among men: a systematic review and meta-analysis." The Lancet Global Health 11.9 (2023): e1345-e1362.   

(3) Centers for Disease Control and Prevention. "Chapter 11: Human Papillomavirus." Pink Book, Centers for Disease Control and Prevention, 23 Apr. 2024, https://www.cdc.gov/pinkbook/hcp/table-of-contents/chapter-11-human-papillomavirus.html.  

Accessed December 20, 2024   

(4) Huber J, Mueller A, Sailer M, Regidor PA. Human papillomavirus persistence or clearance after infection in reproductive age. What is the status? Review of the literature and new data of a vaginal gel containing silicate dioxide, citric acid, and selenite. Womens Health (Lond). 2021;17:17455065211020702.   

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34096424/ 

(5) CDC. HPV and Men – Fact Sheet, Centers for Disease Control and Prevention. Updated Apr 2022. https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-and-men.htm    

(6) World Health Organization. Human Papillomavirus (HPV) and Cervical Cancer. 5 Mar. 2024, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/human-papilloma-virus-and-cancer. Accessed 29 May 2025.   

(7) Cancer.Net. Penile Cancer:    

(7.1) Cancer.Net. Penile Cancer: Risk Factors and Prevention. Updated Feb 2023. https://www.cancer.net/cancer-types/penile-cancer/risk-factors-and-prevention   

(7.2) Cancer.Net. Penile Cancer: Statistics. Updated Mar 2023.  

https://www.cancer.net/cancer-types/penile-cancer/statistics   

(8) Yang, Yang, et al. "Correlation between HPV sperm infection and male infertility." Asian journal of andrology 15.4 (2013): 529.    

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23603919/ 

(9) Bharti AC. Et al (2018). Therapeutic startegies for human papillomavirus infection and associated cancers. Frontiers In Bioscience,10: 15-73.   

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28930604/ 

(10) Petca A, Borislavschi A, Zvanca ME, Petca RC, Sandru F, Dumitrascu MC. Non-sexual HPV transmission and role of vaccination for a better future (Review). Exp Ther Med. 2020;20(6):186.   

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33101476/