Một nghiên cứu được thực hiện từ năm 2012 đến năm 2014, với 95 bé gái & phụ nữ trong độ tuổi từ 2 đến 21, bao gồm 38 trẻ vị thành niên đã có quan hệ tình dục, 28 thiếu niên chưa quan hệ tình dục, và 29 trẻ em chưa dậy thì: cho thấy tỷ lệ nhiễm HPV sinh dục là 37,9% (36/95). Trong đó, nhóm trẻ vị thành niên đã quan hệ tình dục, tỷ lệ nhiễm HPV sinh dục là 47,4% (18/38), nhóm trẻ tuổi dậy thì chưa quan hệ tình dục có tỷ lệ nhiễm HPV là 28,6% (8/28), và nhóm trẻ nhỏ chưa dậy thì tỷ lệ nhiễm HPV là 34,5% (10/29) (1).
“Trẻ vị thành niên có bị lây HPV không? Hướng dẫn phòng vệ HPV”
(Hình ảnh này chỉ mang tính chất minh họa)
HPV (Human Papillomavirus) là vi rút lây truyền qua đường tình dục phổ biến trên toàn thế giới (2). HPV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục đường âm đạo, đường hậu môn hoặc đường miệng (3). Vi rút xâm nhập vào niêm mạc sinh dục qua các tổn thương nhỏ ở thượng bì và nằm ở lớp tế bào đáy (3). Tuy thời gian tồn tại ngoài môi trường ngắn nhưng HPV có thể lây truyền qua các vật dụng, dụng cụ y tế (3). Ngoài ra, HPV rất ít khi lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình chuyển dạ, mặc dù hiếm gặp nó có thể gây ra u nhú đường hô hấp tái phát ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. (3) (4)
Bài viết này sẽ giải đáp nguy cơ trẻ em bị lây nhiễm HPV và hướng dẫn ba mẹ cách phòng vệ HPV từ sớm cho trẻ!
Trẻ dưới 18 tuổi có bị lây HPV không? Các con đường lây nhiễm ra sao?
Human Papillomavirus (HPV) - loại vi rút gây u nhú ở người (5). Cho đến nay đã phát hiện được khoảng 200 týp HPV, trong đó có hơn 30 týp thường lây lan qua quan hệ tình dục (5). Chúng ta cần hiểu HPV không chỉ lây truyền qua quan hệ tình dục, mà còn có thể lây truyền con qua một số con đường khác như:
Qua đường tiếp xúc sinh dục (khác giới hay đồng giới) (6)
Lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở (hiếm gặp hơn) (4)
HPV có thể tự lây truyền từ các bộ phận nhiễm vi rút trên cơ thể (sinh dục - hậu môn, sinh dục- miệng) (6,7)
Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ thực hiện thử nghiệm từ năm 2012 đến 2014 với 95 bé gái & phụ nữ trong độ tuổi từ 2 đến 21, bao gồm 38 trẻ vị thành niên đã có quan hệ tình dục, 28 thiếu niên chưa quan hệ tình dục, và 29 trẻ em chưa dậy thì: cho thấy tỷ lệ nhiễm HPV sinh dục là 37,9% (36/95). Trong đó, nhóm trẻ vị thành niên đã quan hệ tình dục, tỷ lệ nhiễm HPV sinh dục là 47,4% (18/38), nhóm trẻ tuổi dậy thì chưa quan hệ tình dục có tỷ lệ nhiễm HPV là 28,6% (8/28), và nhóm trẻ nhỏ chưa dậy thì tỷ lệ nhiễm HPV là 34,5% (10/29) (1).
Theo nghiên cứu tại Hoa Kỳ giai đoạn 2003-2006, gần 50% các trường hợp nhiễm mới HPV xảy ra ở độ tuổi 15-24 tuổi (8).
Tại Việt Nam, tỉ lệ quan hệ tình dục trước 14 tuổi tăng gấp hơn 2 lần, từ 1,48% (năm 2013), tăng lên 3,51% vào năm 2019. Số liệu này được trích từ Báo cáo trình bày kết quả Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu (GSHS) tại Việt Nam 2019 được Bộ Y tế Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phối hợp thực hiện và công bố vào tháng 4/2022. Mẫu khảo sát dựa trên triển khai tại 21 tỉnh với hơn 7.700 học sinh từ lớp 8 - 12 (trẻ 13 - 17 tuổi) của 81 trường tham gia (9).
Ngoài ra, một nghiên cứu được thực hiện tại Châu Phi đã chỉ ra rằng, ngay cả trong số 474 bé gái vị thành niên trong độ tuổi từ 15 đến 16, khai báo chưa từng quan hệ tình dục, có tới 8,4% phát hiện nhiễm HPV (thông tin về lịch sử quan hệ do người tham gia cung cấp) (10).
“Theo nghiên cứu tại Hoa Kỳ giai đoạn 2003-2006: gần 50% các trường hợp nhiễm mới HPV xảy ra ở độ tuổi 15 – 24 tuổi ” (9) (hình ảnh chỉ mang tính minh họa)
Gánh nặng bệnh tật liên quan đến HPV
Dù phần lớn các trường hợp nhiễm HPV thường không có triệu chứng và thể tự đào thải (8). Nhưng việc nhiễm HPV dai dẳng có thể dẫn đến các bệnh lý, tiền ung thư và ung thư liên quan (8).
Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) giai đoạn năm 2017 – 2021, HPV là nguyên nhân của hơn 90% mụn cóc sinh dục, khoảng 91% ung thư hậu môn ở cả nam và nữ, 69% ung thư âm hộ, 75% ung thư âm đạo (11). Đáng lưu ý, theo Tổ chức Y tế Thế giới, các týp HPV nguy cơ cao là nguyên nhân của gần 100% ca ung thư cổ tử cung. Ngoài ra, HPV còn có thể gây ra bệnh lý như u nhú đường hô hấp tái phát (hiếm gặp hơn), một bệnh hiếm gặp xảy ra ở đường hô hấp - tiêu hóa trên, biểu hiện dưới dạng một khối u lành tính, có thể xuất hiện ở cả trẻ em và người lớn (12). Thông thường, thể bệnh ở trẻ em có xu hướng tiến triển nặng hơn và dễ tái phát hơn. (12)
Việc chủ động dự phòng HPV đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ rủi ro trước HPV và các bệnh lý liên quan, góp phần bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong tương lai (5,13)
“Chủ động tìm hiểu về HPV để bảo vệ sức khỏa và tương lai con trẻ” (Hình ảnh chỉ mang tính minh họa)
Hướng dẫn phòng vệ HPV cho trẻ vị thành niên
Thời điểm tốt nhất để dự phòng là trước khi trẻ tiếp xúc với HPV, trước khi trẻ có quan hệ hay tiếp xúc tình dục (8). Hãy tham vấn các chuyên gia y tế về́ các biện pháp phòng vệ HPV và các bệnh lý liên quan, trong đó bao gồm:
Các biện pháp truyền thông, giáo dục sức khỏe nhằm giảm lối sống tình dục có nguy cơ cao, quan hệ tình dục an toàn, tránh hoặc làm giảm các yếu tố nguy cơ khác như lập gia đình quá sớm, có con sớm, hút thuốc lá (kể cả chủ động và thụ động). (5)
Duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm: không hút thuốc lá, tăng cường vận động thể lực, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ miễn dịch (5).
Tiêm vắc xin HPV tại các cơ sở y tế (5, 3).
Theo một số nghiên cứu, cắt bao quy đầu tự nguyện có thể giảm nguy cơ nhiễm HPV ở nam giới (13).
Chủ động hướng dẫn trẻ vệ sinh vùng sinh dục đúng cách (14).
Tóm lại, trẻ vị thành niên vẫn có nguy cơ bị lây nhiễm HPV sinh dục (1). Đây là thực trạng mà bố mẹ cần nhìn nhận nghiêm túc để thực hiện các biện pháp phòng vệ HPV từ sớm cho con. Hãy chủ động phòng vệ HPV ngay tại gia đình & nâng cao nhận thức về HPV để hạn chế nguy cơ lây nhiễm HPV và các bệnh lý liên quan.
Tham vấn chuyên gia y tế và tìm địa điểm tư vấn gần bạn ngay tại đây!
Tài liệu tham khảo:
(1) Bacopoulou F., Karakitsos P., Kottaridi C. Genital HPV in Children and Adolescents: Does Sexual Activity Make a Difference? J. Pediatr. Adolesc. Gynecol. 2016 Jun;29:228–233. doi: 10.1016/j.jpag.2015.08.010.
Genital HPV in Children and Adolescents: Does Sexual Activity Make a Difference? - PubMed
(2) Questions and answers about human papillomavirus (HPV). World Health Organization, 30 Sep 2020,
https://www.who.int/europe/publications/i/item/WHO-EURO-2020-5631-45396-64962
(3) Bộ Y tế Việt Nam. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sùi mào gà. Ban hành kèm theo Quyết định số 5185/QĐ-BYT ngày 09 tháng 11 năm 2021.
(4) Petca A, Borislavschi A, Zvanca ME, Petca RC, Sandru F, Dumitrascu MC. Non-sexual HPV transmission and role of vaccination for a better future (Review). Exp Ther Med. Dec 2020;20(6):186.
Non-sexual HPV transmission and role of vaccination for a better future (Review) - PubMed
(5) Bộ Y tế Việt Nam. Hướng dẫn dự phòng và kiểm soát ung thư cổ tử cung. Ban hành kèm theo Quyết định số 3792/QĐ-BYT ngày 17 tháng 12 năm 2024.
(6) Bharti AC. Et al (Jan 1, 2018). Therapeutic startegies for human papillomavirus infection and associated cancers. Frontiers In Bioscience,10: 15-73.
Therapeutic startegies for human papillomavirus infection and associated cancers - PubMed
(7) Wierzbicka M. et al (Jan 2023). Transmission and clearance of human papillomavirus infection in the oral cavity and its role in oropharyngeal carcinoma – A review. Rev Med Virol, e2337.
(8) PubMed – NIH: HPV Infection in Children and Adolescents—A Comprehensive Review. 2025 Apr 2
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11989703/
(9) CDC. Quadrivalent Human Papillomavirus Vaccine
Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). March 23, 2007
(10) WHO. Báo Cáo Khảo Sát Hành Vi Sức Khỏe Học Sinh Toàn Cầu Tại Việt Nam 2019. Công bố tháng 4/2022.
https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/353552/9789290619727-vie.pdf?sequence=1
(11) Catherine F. Houlihan et.al, Prevalence of Human Papillomavirus in Adolescent Girls Before Reported Sexual Debut, The Journal of Infectious Diseases, 2014 Sep 15, 210:837–45
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24740630/
(12) Centers for Disease Control and Prevention. Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases ("The Pink Book"), 14th ed., Centers for Disease Control and Prevention, 2021.
https://www.cdc.gov/pinkbook/hcp/table-of-contents/index.html
Accessed 19 August 2024.
(13) PubMed-NIH: HPV and Recurrent Respiratory Papillomatosis: A Brief Review. 2021 Nov 22
https://www.mdpi.com/2075-1729/11/11/1279
(14) World Health Organization. Human Papillomavirus (HPV) and Cervical Cancer. 5 Mar. 2024,
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/human-papilloma-virus-and-cancer
Accessed 29 May 2025.
(15) Bộ Y tế. Kế hoạch hành động quốc gia về dự phòng và kiểm soát ung thư cổ tử cung giai đoạn 2016-2025. Ban hành kèm theo Quyết định số 5240/QĐ-BYT ngày 23/09/2016
Đang rời khỏi trang web hpv.vn
Bạn đang rời khỏi trang HPV.vn và chuyển sang một liên kết khác. Xin lưu ý rằng tất cả nội dung trên trang đích bạn đang chuyển sang không thuộc trách nhiệm hoặc sự chấp thuận của chúng tôi. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc hậu quả nào có thể phát sinh từ liên kết này.
Vui lòng đợi tải trang hoặc nhấpvào đây nếu bạn không muốn đợi.
Cảm ơn
Bạn đã lựa chọn thành công!
