Tuổi dậy thì phòng vệ HPV: Nên bắt đầu thực hiện cho bé trước khi bé quan hệ tình dục

Phòng vệ HPV lý tưởng là khi con chưa tiếp xúc với HPV, trước khi có phát sinh các hành vi tò mò tìm hiểu về giới tính hay quan hệ tình dục (1). Gần 50% ca nhiễm mới HPV xảy ra ở độ tuổi từ 15 - 24 theo nghiên cứu tại Hoa Kỳ giai đoạn 2003 - 2006 (1).   

Đọc bài viết dưới đây để nắm những lưu ý quan trọng khi phòng vệ HPV ở tuổi dậy thì cho trẻ!  

HPV là vi rút lây truyền phổ biến qua đường tình dục (2). Do đó, chủ động phòng vệ HPV cho trẻ trước khi trẻ có khả năng tiếp xúc với HPV qua quan hệ tình dục là giải pháp được khuyến khích thực hiện (1).

Liệu trẻ trong độ tuổi dậy thì có nguy cơ nhiễm HPV?

Theo nghiên cứu của CDC Hoa Kỳ công bố vào tháng 8/2021 dựa trên số liệu từ 79 triệu người dân Hoa Kỳ trong giai đoạn 2003-2006, gần 50% ca nhiễm mới HPV xảy ra ở độ tuổi 15-24 (1). Đây là giai đoạn trẻ có nhiều thay đổi đáng kể về cả thể chất lẫn tâm lý, dễ phát sinh quan hệ tình dục sớm vì chưa được trang bị đủ kiến thức sức khỏe và giới tính.   

Một nghiên cứu ở châu Phi cho thấy, trong số 474 trẻ em gái ở tuổi vị thành niên, có đến 8,4% trẻ được phát hiện đã nhiễm HPV dù chưa từng quan hệ tình dục (thông tin về lịch sử quan hệ do người tham gia cung cấp) (3).   

Đáng lưu ý, HPV không chỉ lây truyền qua con đường chính là quan hệ tình dục (2) mà còn có thể lây truyền con qua các con đường khác như:  

• Qua đường tiếp xúc sinh dục (khác giới hay đồng giới), quan hệ tình dục (sinh dục- sinh dục, tay - sinh dục, miệng- sinh dục) (2)   

• Lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở (hiếm gặp hơn) (4)  

• HPV có thể tự lây truyền từ các bộ phận nhiễm vi rút trên cơ thể (sinh dục - hậu môn, sinh dục- miệng) (2,5)  

Nhiều phụ huynh vẫn nghĩ HPV chỉ nguy hiểm ở nữ giới và chỉ có con gái mới nên phòng vệ HPV. Thực tế là, việc nhiễm HPV có thể xảy ra ở cả nam và nữ. Trong đó, xác suất nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời khi có ít nhất một bạn tình là 91,3% với nam giới, tỷ lệ này cao hơn nữ giới là 84,6% (6)̃.   

Đáng chú ý, hiện tại vẫn chưa có phương pháp sàng lọc thường quy được khuyến nghị cho các bệnh ung thư do HPV gây ra ở nam giới (7).  

Hầu hết trường hợp nhiễm HPV thường không có triệu chứng và có thể tự đào thải mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nhiễm HPV dai dẳng có thể dẫn đến các bệnh lý, tiền ung thư, ung thư liên quan (8). 

Phòng vệ HPV vì sức khoẻ của bạn và cộng đồng
(hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ)

Nên hay không phòng vệ HPV ở tuổi dậy thì cho trẻ?

Để góp phần bảo vệ trẻ khỏi những mối nguy từ HPV, hỗ trợ sự phát triển toàn diện của con, bố mẹ nên chủ động phòng vệ HPV cho con. Thời điểm tốt nhất để dự phòng là trước khi trẻ tiếp xúc với HPV qua quan hệ tình dục (1). Sức khoẻ tốt chính là hành trang quan trọng để trẻ thoả sức học tập và tự tin trải nghiệm khi bước vào độ tuổi trưởng thành. Ngoài ra, phòng vệ đúng thời điểm còn mang lại sự an tâm cho bố mẹ trên hành trình chăm sóc con cái.

Phòng vệ HPV ngay hôm nay để bảo vệ tương lai con trẻ
(hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ)

Một số các biện pháp phòng vệ HPV có thể kể đến bao gồm:  

• Duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm: không hút thuốc lá, tăng cường vận động thể lực, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để hỗ trợ miễn dịch (9).  

• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bao cao su đúng cách giúp giảm nguy cơ lây nhiễm, dù không bảo vệ hoàn toàn do vi rút có thể lây qua vùng da không được bao phủ (10). 

• Tiêm vắc xin HPV tại các cơ sở y tế (9) (10).  

• Theo một số nghiên cứu, cắt bao quy đầu tự nguyện ở nam giới có thể giảm nguy cơ nhiễm HPV (11)  

• Chủ động hướng dẫn trẻ vệ sinh vùng sinh dục đúng cách. Vệ sinh sinh dục không đúng cách là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm HPV (12)  

Phòng vệ HPV cho trẻ trước khi trẻ tiếp xúc với HPV qua quan hệ tình dục là giải pháp được khuyến nghị (1). 

An tâm con tương lai vững vàng - phòng vệ HPV ngay hôm nay!  

Xem các địa điểm tư vấn gần bạn nhất và tham vấn ngay với chuyên gia y tế về các biện pháp phòng vệ HPV ngay hôm nay!  

Nội dung này được phối hợp biên soạn bởi Hội Y Học Dự Phòng Việt Nam và MSD. Kiểm nhận bởi Hội Y Học Dự Phòng Việt Nam và MSD tài trợ cho mục tiêu giáo dục.  

Tài liệu tham khảo:   

1. CDC. Human Papillomavirus. https://www.cdc.gov/pinkbook/hcp/table-of-contents/chapter-11-human-papillomavirus.html. Truy cập ngày 07/06/2025.  

2. Bharti AC. Et al (2018). Therapeutic startegies for human papillomavirus infection and associated cancers. Frontiers In Bioscience,10: 15-73.  

3. Catherine F. Houlihan et.al, Prevalence of Human Papillomavirus in Adolescent Girls Before Reported Sexual Debut, The Journal of Infectious Diseases, 2014, 210:837–45    

4. Petca A, Borislavschi A, Zvanca ME, Petca RC, Sandru F, Dumitrascu MC. Non-sexual HPV transmission and role of vaccination for a better future (Review). Exp Ther Med. 2020;20(6):186.    

5. Wierzbicka M. et al (2022). Transmission and clearance of human papillomavirus infection in the oral cavity and its role in oropharyngeal carcinoma – A review. Rev Med Virol, e2337.    

6. Chesson HW, Dunne EF, Hariri S, Markowitz LE. The estimated lifetime probability of acquiring human papillomavirus in the United States. Sex Transm Dis. 2014 Nov;41(11):660-4.  

7. CDC. Cancers Caused by HPV. Updated Feb 2022.  https://www.cdc.gov/hpv/parents/cancer.html  

8. Centers for Disease Control and Prevention. Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases ("The Pink Book"), 14th ed., Centers for Disease Control and Prevention, 2021. https://www.cdc.gov/pinkbook/hcp/table-of-contents/index.html. Accessed 19 August 2024   

9. Hướng dẫn dự phòng và kiểm soát ung thư cổ tử cung. Ban hành kèm theo Quyết định số 3792/QĐ-BYT ngày 17 tháng 12 năm 2024.    

10. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh sùi mào gà. Ban hành kèm theo Quyết định số 5185/QĐ-BYT ngày 09 tháng 11 năm 2021.       

11. World Health Organization. Human Papillomavirus (HPV) and Cervical Cancer. 5 Mar. 2024, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/human-papilloma-virus-and-cancer. Accessed 29 May 2025.    

12. Kế hoạch hành động quốc gia về dự phòng và kiểm soát ung thư cổ tử cung giai đoạn 2016-2025. Ban hành kèm theo Quyết định số 5240/QĐ-BYT ngày 23/09/2016