Ung thư hậu môn là một trong số những ung thư hiếm gặp, tuy nhiên đây là ung thư mà cả nam lẫn nữ đều có khả năng mắc. Tỷ lệ mắc ung thư hậu môn trung bình trên thế giới là 1/100.000, tuy nhiên tỷ lệ này có thể cao hơn ở các quốc gia phát triển. Điển hình mỗi năm ở Hoa Kỳ có khoảng 8.200 ca mắc và khoảng 1.100 trường hợp tử vong vì ung thư hậu môn1. Trong khi ở Việt Nam, số liệu thống kê tại Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn 2009 – 2012 cho thấy số lượng bệnh nhân được chẩn đoán ung thư hậu môn là 71 trường hợp (33 trường hợp là nam giới và 38 là nữ giới) (2).
(Ảnh minh họa)
Đại tiện ra máu là triệu chứng ban đầu phổ biến nhất của ung thư hậu môn. Một số bệnh nhân bị đau, buốt, hoặc cảm giác đại tiện không hết. Có thể sờ thấy u khi thăm trực tràng.
Các yếu tố nguy cơ ung thư hậu môn bao gồm:
• Nhiễm vi rút HPV gây u nhú ở người
• Các bệnh mãn tính rò hậu môn
• Xạ trị vào da vùng hậu môn
• Bệnh bạch sản
• Bệnh sưng hạch bẹn (bệnh lây truyền đường tình dục gây ra bởi Chlamydia trachomatis) nhiễm trùng vùng hậu môn
• Mụn cóc vùng sinh dục lây nhiễm
• Hút thuốc lá
• Những người quan hệ tình dục qua đường hậu môn. Bệnh nhân bị nhiễm HPV có thể biểu hiện loạn sản ở biểu mô hậu môn mức độ nhẹ hoặc trông có vẻ bình thường (tân sản biểu mô trong hậu môn - độ mô học I, II, hoặc III).
Phương pháp điều trị:
• Đôi khi phẫu thuật cắt bỏ
• Phối hợp hoá trị và xạ trị: Là phương pháp điều trị ban đầu trong hầu hết các trường hợp. Kết quả là tỷ lệ chữa khỏi cao cho khối u vảy và u nhú hậu môn.
• Phẫu thuật cắt bỏ hậu môn trực tràng được chỉ định khi xạ trị và hóa trị không đạt được kết quả hoặc bệnh tái phát.
*Bài viết nằm trong chương trình truyền thông cộng đồng của Hội Y học Dự phòng Việt Nam, được tài trợ bởi MSD vì mục đích giáo dục. VN-HPV-0034526052023
Tài liệu tham khảo:
1/ Siegel RL, Miller KD, Jemal A: Cancer statistics 2017. CA Cancer J Clin 67(1):7–30, 2017
2/ HPV Informational Centre, Human Papoillomavirus and Related Diseases report Vietnam, Jun 2019
