Mụn cóc ở ngón tay & những điều cần biết

Từ khóa “Mụn cóc ở ngón tay” là từ khóa được nhiều người tìm kiếm và lo lắng liệu đây có phải là những biểu hiện đáng quan ngại cho sức khỏe hay không? Các biểu hiện, mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe và cách dự phòng mụn cóc ở ngón tay là những thông tin bạn nên tìm hiểu.

 

Mụn cóc ngón tay có thể điều trị hoàn toàn? (Hình ảnh chỉ mang tính minh họa) 

 

Từ khóa "mụn cóc ở ngón tay" được nhiều người tìm kiếm với mong muốn hiểu rõ hơn về các nốt mụn cóc xuất hiện trên bề mặt da. Ít ai biết rằng, HPV có thể gây mụn cóc trên bề mặt da ở các vị trí như bàn tay, bàn chân hay cánh tay và chân (1). Trong đó, hai loại mụn cóc thường gặp nhất là mụn cóc thông thường và mụn cóc gan bàn chân. Mụn cóc thông thường hay xuất hiện ở các vị trí như quanh móng tay, mu bàn tay, khuỷu tay, đầu gối và ngón tay (2) (3). Ngay cả khi không điều trị, mụn cóc có thể tự biến mất sau vài tháng hoặc vài năm, tuy nhiên luôn có khả năng chúng sẽ quay trở lại (2).

1. Mối liên hệ giữa HPV với mụn cóc trên da và mụn cóc sinh dục

HPV (Human Papillomavirus) là vi rút gây u nhú ở người, đã có hơn 200 týp được xác định. Các týp HPV khác nhau có thể được phân nhóm dựa trên việc chúng có thể lây nhiễm vào tế bào biểu mô da (cutaneous) dẫn đến mụn cóc trên da, hay tế bào niêm mạc (mucosal) có thể dẫn đến mục cóc sinh dục (1), cụ thể: 

• Nhóm HPV lây nhiễm trên tế bào mô da: xâm nhập và tồn tại trong các tế bào trên da, gây ra các ra mụn cóc trên bề mặt da ở các vị trí như tay, cánh tay và chân. Đây là các mụn cóc thông thường chỉ xuất hiện trên da (1). 
• Nhóm HPV sinh dục: xâm nhập và tồn tại trên các tế bào bề mặt niêm mạc mà phổ biến là vùng hậu môn – sinh dục, gây ra mụn cóc sinh dục hay còn gọi là sùi mào gà, một dạng u nhú lành tính trên niêm mạc (1) (4). Các týp HPV sinh dục có thể được phân thành nhóm nguy cơ thấp và nguy cơ cao, tùy thuộc vào khả năng gây ung thư của chúng. (1) 

 

2. Mụn cóc trên da - thường xuất hiện ở những vùng hay tiếp xúc như tay, chân, cánh tay và chân (1)  

• Mụn cóc trên da, thường xuất hiện ở những vùng hay tiếp xúc như tay, chân, cánh tay và bắp chân, là loại u nhú lành tính với các đặc điểm điển hình để nhận biết & phân biệt với các tổn thương khác (1) (5).
• Nguyên nhân gây mụn cóc trên da

HPV 2, 7, 27 và 57 thuộc chi alpha, HPV 4 và 65 thuộc chi gamma, và HPV 1 thuộc chi mu là những loại thường được phát hiện nhất trong mụn cóc da. Tuy nhiên, dữ liệu dịch tễ về các loại HPV liên quan đến mụn cóc da còn rất hạn chế, và các nghiên cứu hiện có thường được thực hiện trên các nhóm bệnh nhân chọn lọc, chẳng hạn như bệnh nhân tại các phòng khám da liễu. Tỷ lệ mắc các loại HPV liên quan đến mụn cóc da trong cộng đồng dân số rộng lớn vẫn chưa được biết rõ (5).  

Dù lành tính, mụn cóc vẫn gây ra những trở ngại đáng kể về thể chất và tâm lý (5). Ngoài mụn cóc ở ngón tay, mụn cóc thông thường trên da cũng có thể xuất hiện ở một số vị trí phổ biến khác như quanh móng tay, mu bàn tay, khuỷu tay, đầu gối (2) (3) 

 

HPV týp nào là nguyên nhân gây mụn cóc ở ngón tay? (hình ảnh chỉ mang tính minh họa)  

 

• Mụn cóc trên da: vị trí & hình thái (6) 

Mụn cóc trên da là một bệnh lý rất phổ biến và lành tính. Bất kỳ vùng da nào cũng có thể bị mụn cóc, nhưng bàn tay và bàn chân là những vị trí thường gặp nhất. Mụn cóc thông thường (common warts) thường xuất hiện ở bàn tay bao gồm cả mụn cóc ngón tay, có màu nhạt giống da và bề mặt thô ráp, sần sùi; mụn cóc phẳng (flat warts) thường gặp ở mu bàn tay và chân, xuất hiện dưới dạng các mảng nhỏ, hơi nhô, màu nhạt hoặc nâu nhạt; trong khi mụn cóc gan bàn chân (plantar warts) xuất hiện ở lòng bàn chân, trông giống như các vùng chai dày và gây cảm giác cộm khi đi lại. 

 

Mụn cóc ngón tay là gì? (hình ảnh chỉ mang tính minh họa)  

 

Bên cạnh loại mụn cóc thông thường trên da này, cũng ta cần lưu ý đến một loại u nhú khác do HPV gây ra - mụn cóc sinh dục (hay còn gọi là sùi mào gà) (4) 

 

3. Sùi mào gà (mụn cóc sinh dục) – vấn đề sức khỏe đáng lưu ý  

Sùi mào gà (mụn cóc sinh dục) do vi rút Human papilloma (HPV) gây nên. Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến với đặc trưng là các tổn thương dạng nhú lành tính ở cơ quan sinh dục, bẹn, mu, hậu môn, quanh hậu môn. Sùi mào gà còn có thể thấy ở môi, họng, vòm họng kèm theo các tổn thương vùng sinh dục - hậu môn trên người có tiền sử quan hệ tình dục đường miệng (4) 

Đặc điểm điển hình của sùi mào gà bao gồm các tổn thương dạng sẩn nông, kích thước từ 1–10 mm, có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành nhiều ổ. Ngoài ra, có thể gặp các dạng tổn thương khác như sẩn mịn hình vòm, màu da; sẩn giống súp lơ, màu hồng hoặc màu da; sẩn tăng sừng với lớp vảy dày, tương tự mụn cóc ở da hoặc dày sừng da dầu; và sẩn dẹt hơi nhô lên trên vùng da xung quanh, màu hồng, phẳng với bề mặt nhẵn. (4)  

Về mức độ phổ biến, theo tổng hợp 32 nghiên cứu gốc từ nhiều khu vực trên thế giới (châu Âu, Bắc Mỹ, châu Á, Nam Mỹ và Úc) với dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2001–2012, được công bố vào năm 2013, tỷ suất mắc mới toàn cầu của mụn cóc sinh dục (bao gồm cả các ca mới và tái phát) trung bình là 194,5/100.000 người/năm, tương đương khoảng 15,5 triệu ca mới hàng năm trên toàn cầu (7). Ngoài ra, theo thống kê từ Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ công bố vào năm 2019, mụn cóc sinh dục thường được chẩn đoán nhiều nhất ở nhóm tuổi 16–24, chiếm đến 50% các ca mắc mới. (8)  

Ngoài yếu tố lây truyền phổ biến qua đường tình dục, sùi mào gà nên được lưu ý vì một số nguyên nhân khác.   

Đáng lưu tâm nhất là việc sùi mào gà có khả năng tái phát sau điều trị, gây tốn kém chi phí. Không có phương pháp nào được coi là vượt trội và phù hợp cho tất cả các bệnh nhân cũng như tất cả các tổn thương. Các phương pháp điều trị không diệt được vi rút HPV. Thời gian đào thải vi rút ra khỏi cơ thể chưa được biết rõ. Tái phát có thể xảy ra ở tất cả các phương pháp. (4) 

Không chỉ tác động về mặt thể chất, sùi mào gà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh, gây cảm giác mệt mỏi, lo lắng, sợ hãi và mất tự tin trong cuộc sống cũng như các mối quan hệ. (4)  

Qua các thông tin trên, có thể thấy việc dự phòng cần được quan tâm, vì sùi mào gà có khả năng tái phát, không thể điều trị khỏi hoàn toàn do vi rút có thể còn tồn tại trong da, tế bào niêm mạc cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người bệnh. (4) 

 

4. Các biện pháp dự phòng sùi mào gà (4) 

Theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sùi mào gà được Bộ Y tế Ban hành kèm theo Quyết định số 5185/QĐ-BYT vào năm 2021, một số biện pháp dự phòng sùi mào gà được khuyến cáo hiện nay, bao gồm:

• Biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất hiện nay vẫn là sử dụng bao cao su đúng cách, tuy nhiên chỉ có tác dụng một phần.  
• Nếu người bệnh được điều trị bằng đốt điện thì nên sử dụng kim đốt dùng một lần nhằm hạn chế lan truyền sùi mào gà và các bệnh do vi rút khác như HIV.   

Chủ động tìm hiểu và dự phòng HPV để giảm thiểu rủi ro mắc sùi mào gà theo khuyến cáo từ bộ y tế 

Mụn cóc ở ngón tay hay các mụn cóc trên da, thuộc loại u nhú lành tính và tiến triển tự nhiên - nhiều trường hợp có thể tự biến mất sau vài tháng hoặc vài năm mà không cần điều trị (5). Tuy nhiên, cần chú ý đến sùi mào gà (mụn cóc sinh dục) – bởi không thể điều trị triệt để (4). Khi xuất hiện các tổn thương bất thường hoặc không chắc chắn về triệu chứng, hãy tham vấn với các chuyên gia y tế để được tư vấn chuyên môn chính xác và có hướng điều trị phù hợp. 

Tài liệu tham khảo

(1) ACS. Types of HPV. April 30, 2024
https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/hpv/types-of-hpv.html
REF-244082

(2) Harvard Health Publishing. (2025, June 13). Warts: A to Z. Harvard Health.
https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/warts-a-to-z

(3) Vũ, Trương Tấn Minh, biên dịch. Jan 2025. Các nguyên lý da liễu (Principles of Dermatology). Trungtamthuoc.com.
https://trungtamthuoc.com/upload/pdf/cac-nguyen-ly-da-lieu-principles-of-dermatology-bac-si-truong-tan-minh-vu-trungtamthuoc.pdf

(4) Bộ Y tế. Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị sùi mào gà. Ban hành kèm theo Quyết định số 5185/QĐ-BYT ngày 09 tháng 11 năm 2021 của Bộ trưởng Bộ Y tế

(5) Sjoerd C. Bruggink, Maurits N.C. de Koning, Jacobijn Gussekloo. Cutaneous wart-associated HPV types: Prevalence and relation with patient characteristics. Nov 2012
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1386653212002673?via%3Dihub
REF-28814

(6) PubMed. NIH: Warts (non-genital). 2009 Sep 24
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC2907820/

(7) PubMed. NIH: Systematic review of the incidence and prevalence of genital warts. 2013 Jan 25
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3618302/

(8) Widschwendter A, Böttcher B, Riedl D, et al. Recurrence of genital warts in pre-HPV vaccine era after laser treatment. Arch Gynecol Obstet. 2019;300(3):661-668.
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6694085/