Điểm danh xem mẹ biết được bao nhiêu trong số những điều này và hãy quan tâm đến con gái của mình nhiều hơn nữa nhé!

 

Câu chuyện tâm sinh lý của các cô con gái tuổi mới lớn luôn khiến các bà mẹ phải đau đầu. Tuy nhiên, có một điều ít khi các mẹ để ý đó là những nguy cơ tiềm ẩn về sức khỏe do sự thay đổi ở lứa tuổi của các con cũng rất cần được quan tâm. Nếu biết cách bảo vệ con ngay từ những ngày đầu con bước vào tuổi dậy thì, các mẹ sẽ không phải lo lắng cho tương lai của con sau này.

 

Những thay đổi rõ rệt về cơ thể

 

Khi bước vào tuổi dậy thì, cơ thể của con sẽ có rất nhiều sự thay đổi. Nếu mẹ tinh ý và giúp con nhận ra những điều này, bé sẽ không còn cảm thấy quá căng thẳng khi chúng xảy đến nữa. Trước hết, con có thể bị mụn trứng cá trên mặt hoặc thậm chí cả cơ thể. Nếu mụn gây ra quá nhiều vấn đề trong cuộc sống của con, bố mẹ nên đưa con đến bác sĩ.

Mẹ đừng bao giờ bỏ qua những thay đổi về thể chất của bé gái ở tuổi dậy thì để luôn bên cạnh con khi cần thiết (Ảnh minh họa)

 

Đặc biệt ở giai đoạn này, lớp mỡ dưới da có dấu hiệu gia tăng và tập trung chủ yếu tại vùng ngực, mông, đùi, cánh tay, cơ thể trẻ sẽ dần hình thành đường cong rõ nét hơn. Sau khi tuyến vú phát triển được một thời gian, cơ thể của con cũng xuất hiện lông mu. Âm đạo, buồng trứng, và khung xương chậu đều phát triển. Một đặc điểm mà dựa vào đó, mẹ có thể chắc chắn rằng con gái đã chính thức chuyển sang tuổi dậy thì đó là có kinh nguyệt.

 

Đối với những bé có cơ thể khỏe mạnh, lần hành kinh đầu tiên sẽ bắt đầu vào lúc bé ở 12,5 tuổi, xuất hiện sau quá trình phát triển tuyến vú khoảng 2 – 2,5 năm (1). Kinh nguyệt đến sớm hay muộn còn phụ thuộc vào chế độ dinh dưỡng, chủng tộc… khác nhau ở mỗi gia đình. Mẹ hãy cho con một chế độ dinh dưỡng phù hợp với sức khỏe và những thay đổi thể chất của bé ở tuổi này.

 

Trở ngại về tâm lý của con gái

 

Sự phát triển của con ở tuổi dậy thì được kiểm soát bởi hoóc-môn và yếu tố này ảnh hưởng rất nhiều đến cảm xúc cũng như cơ thể của con. Trong suốt giai đoạn dậy thì, cảm xúc của con trở nên mạnh mẽ và mãnh liệt hơn. Thông thường, con sẽ trải qua sự thay đổi về tâm trạng khi những cảm xúc của con thay đổi nhanh chóng và ngẫu nhiên.

Con khó ưa, khó chiều ở tuổi mới lớn là điều rất bình thường (Ảnh minh họa)

 

Trong tuổi dậy thì, có thể con sẽ bắt đầu có những suy nghĩ về giới tính nhiều hơn. Mẹ đừng lo lắng khi con có thể cảm thấy bị thu hút bởi những bạn nam khác. Khi con lớn hơn, những cảm xúc này sẽ giảm dần xuống theo thời gian và bé sẽ dần cân bằng được cảm xúc của mình nếu mẹ hướng dẫn bé đúng cách.

Mẹ hãy cho con biết rằng tuổi dậy thì có thể là một khoảng thời gian khó hiểu trong cuộc sống của con. Cảm xúc của con đôi khi bị mất kiểm soát. Một vài phút trước con có thể cảm thấy cực kỳ vui sướng, nhưng sau đó con lại cảm thấy rất chán nản. Tuy những cảm xúc này rất khó khăn nhưng con không phải trải qua nó một mình. Khuyến khích con nói chuyện với người lớn vì điều này có thể giúp con hiểu rõ hơn về những cảm xúc này.

 

Nguy cơ nhiễm vi rút HPV bắt đầu xuất hiện

 

Nhắc đến những vấn đề sức khỏe của con gái tuổi teen, không thể không kể đến nguy cơ mắc bệnh rất cao từ một loạt vi rút đã được khoa học cảnh báo rất nhiều lần: Vi rút HPV gây bệnh ung thư cổ tử cung và nhiều bệnh nguy hiểm khác ở nữ giới.

 

Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 35.900 người Mỹ được chẩn đoán mắc 1 trong số các bệnh lý ung thư gây ra bởi vi rút HPV (2) . Trong đó bệnh lý gây nguy hiểm hàng đầu đối với nữ giới chính là ung thư cổ tử cung. Trên thế giới, ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở phụ nữ, với khoảng 569.847 trường hợp mắc mới và 311.365 ca tử vong trong năm 2018 (3). Riêng ở Việt Nam, ước tính có 4.177 trường hợp ung thư cổ tử cung mới được chẩn đoán hằng năm và khoảng 2.420 ca tử vong do ung thư này vào năm 2018 (4).

 

Hiện nay, vắc xin ngừa HPV đã ra đời và là giải pháp hiệu quả nhất ngăn chặn vi rút HPV và bệnh ung thư cổ tử cung. Do đó, mẹ cần cho con gái đi tiêm vắc xin ngừa HPV trong khoảng thời gian từ 9 - 26 tuổi. Đây là thời điểm tốt nhất để loại vắc xin này phát huy tác dụng và phòng ngừa hiệu quả nhất.

 

Vắc xin ngừa vi rút HPV giúp phòng ngừa được các chủng HPV nguy cơ cao, giúp ngăn chặn các tổn thương tiền ung thư và ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, âm đạo, mào gà sinh dục. Đặc biệt, vắc xin vẫn bảo vệ con gái an toàn dù đã quan hệ tình dục hoặc từng nhiễm HPV. Vắc xin phòng ngừa HPV đã được tổ chức y tế thế giới khuyến cáo tiêm cho trẻ em gái trong độ tuổi 9 đến 14 trước khi các bé tiếp xúc với vi rút (5).

 

*Bài viết nằm trong chương trình truyền thông cộng đồng của Hội Y học Dự phòng Việt Nam, được tài trợ bởi MSD vì mục đích giáo dục . VN-HPV-00257 16122022

 

Tài liệu tham khảo:

1/ https://benhviennhitrunguong.org.vn/nhung-thay-doi-tam-ly-o-tuoi-day-thi-cua-tre-cha-me-khong-duoc-bo-qua.html truy cập 20/10/2020

2/ https://www.cdc.gov/hpv/hcp/protecting-patients.html, truy cập 20/10/2020

3/ HPV information centre, Human Papillomavirus and Related Diseases report, World, 17th Jun 2019

4/ HPV information centre, Human Papillomavirus and Related Diseases report, Vietnam, 17th Jun 2019

5/ https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/protecting-adolescents-with-hpv-vaccine truy cập 20/10/2020